theNetherlands

Als je doel is om verandering teweeg te brengen bij een groep mensen die bekend staat om een harde respons, dan is het verwachtingspatroon ook een harde respons op correctie. Ze zijn immers vooral heel overtuigd van hun mening, maar die wordt gevormd door een bepaald referentiekader.

Je ziet dit ook gebeuren rond Sinterklaastijd: KOZP heeft ervoor gekozen een harde lijn te voeren tegenover een groep die hardnekkig vasthoudt aan de eigen denkbeelden. Het gevolg? Letterlijke oorlog en niemand reageert meer vanuit de ratio maar alleen nog maar vanuit de emotie.

Het heeft geen zin om vuur met vuur te bestrijden als je doel is om daarna weer samen door één deur te kunnen. Wanneer de dialoog verandert in ruzie luistert ook niemand meer naar elkaar. Op dat moment heb je nog twee keuzes over:

• Bestrijden, dit lukt alleen maar als je dit ook kunt volhouden. Maar het leidt tot een gevoel van onvrede en onderdrukking van een mening (exact de reden waarom de PVV nu zo groot is), mensen die zich niet gehoord voelen.
• Het bespreekbaar maken, en daarvoor moet je - geheel tegen je rechtvaardigheidsgevoel in - toch wat ruimte bieden aan het geluid zonder er erkenning of instemming aan te verlenen.

Xenofobie, de naam zegt het al, komt voort uit angst. Angst voor dingen die misschien helemaal niet zo zijn als men zich voorstelt. Aan de andere kant van het spectrum zit haat, een obsessie die op meerdere manieren tot stand kan komen. Soms is dat trauma, soms is dat aangeleerd, soms is dat jaloezie/afgunst en soms is dat gewoon irrationeel. Maar in alle gevallen geldt dat het laatste wat helpt is de ander niet kennen in diens gevoelens.

En soms is de uitkomst misschien wel dat er geen beweging mogelijk is. Het is maar net hoveel geduld je hebt om door de ander heen te prikken en hoezeer je dat als jouw verantwoordelijkheid ziet.

Tot slot: Wilders zelf heeft ook gewoon hulp nodig. Zijn denkbeelden zijn misschien wel gebaseerd op reëele angsten en èchte problematiek in de samenleving, maar zijn uitlatingen en visie zijn overduidelijk gevormd door een emotionele respons en een obsessie met het onderwerp. Het zou hem ook goed doen om juist de ruimte te krijgen om zijn punten bespreekbaar te maken. Maar daar is wel voor nodig dat hij niet wordt weggezet als extreemrechtse gek, maar als slachtoffer van een irrationele haatobsessie (maar niet in die woorden). We moeten hem en zijn achterban als samenleving serieus nemen en de dialoog voeren want alleen zo kunnen we hem ontwapenen.